ಇಂಡಿಯಾ ಗೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅವರನ್ನು ಸಮುದಾಯವಾರು ವಿಂಗಡಿಸಿ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವ ಪೋಸ್ಟ್‌ವೊಂದನ್ನು ಫೇಸ್‌ಬುಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಪೋಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಾಕಿರುವ ವಿವರವಾದ ವಿವರಣೆ ಹೀಗಿದೆ – ‘95,300 ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ನವದೆಹಲಿಯ ಇಂಡಿಯಾ ಗೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಇಳಿಮುಖವಾಗಿ, ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಜಾತಿ ಆಧಾರಿತ ಒಟ್ಟು ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಹೀಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ: ಮುಸ್ಲಿಮರು -61,395; ಸಿಖ್ -8,050; ಹಿಂದೂಗಳು (ಹಿಂದುಳಿದವರು)- 14,480; ಹಿಂದೂಗಳು (ದಲಿತರು) – 10,777; ಹಿಂದೂಗಳು (ಸವರ್ಣೀಯರು) – 598; ಸಂಘಿಗಳು (ಆರ್‌ಎಸ್ಎಸ್‌) – 0000. ‘ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟವನ್ನು ಮುಸ್ಲಿಂ ರಕ್ತದಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ’ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪೋಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಪ್ರತಿಪಾದನೆಯ ಸತ್ಯವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸೋಣ.
ಪ್ರತಿಪಾದನೆ: ಇಂಡಿಯಾ ಗೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಹೆಸರನ್ನು ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ.
ನಿಜಾಂಶ: ಮೊದಲನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸೈನ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಡಿ ಪ್ರಾಣ ಕಳೆದುಕೊಂಡ ಭಾರತೀಯ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಇಂಡಿಯಾ ಗೇಟ್ ಸ್ಮರಿಸುತ್ತದೆ. 1919 ರ ಅಫಘಾನ್ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ವಾಯುವ್ಯ ಗಡಿನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಸೈನಿಕರ ಹೆಸರನ್ನು ಈ ಸ್ಮಾರಕದಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ. ಈ ಮಡಿದ ಸೈನಿಕರ ಧರ್ಮ ಅಥವಾ ಜಾತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ಉಲ್ಲೇಖವಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಪೋಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಪ್ರತಿಪಾದನೆ ತಪ್ಪಾಗಿದೆ.
ಮೇಲಿನ ಪ್ರತಿಪಾದನೆಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು “ಇಂಡಿಯಾ ಗೇಟ್ ನವ ದೆಹಲಿ ಹಿನ್ನೆಲೆ” ಎಂಬ ಕೀವರ್ಡ್‌ಗಳ ಸಹಾಯದಿಂದ ಹುಡುಕಿದಾಗ, ಹಲವು ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ದೊರೆತಿವೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ, ಇಂಡಿಯಾ ಗೇಟ್ ಸ್ಮಾರಕದ ವಿವರಗಳನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ‘ದೆಹಲಿ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ’ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನ ಲಿಂಕ್ ಅನ್ನು ನೋಡಬಹುದು. ಈ ವೆಬ್‌ಪುಟದಲ್ಲಿ, ಇಂಡಿಯಾ ಗೇಟ್ ಬಗ್ಗೆ ಹೀಗೆ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ- “ಇದು (ಇಂಡಿಯಾ ಗೇಟ್) ಮೊದಲನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸೈನ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಡಿ ಪ್ರಾಣ ಕಳೆದುಕೊಂಡ 70,000 ಭಾರತೀಯ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುತ್ತದೆ. ಸ್ಮಾರಕವು 1919 ರ ಅಫಘಾನ್ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ವಾಯುವ್ಯ ಗಡಿನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟ 13,516 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಸೈನಿಕರ ಹೆಸರನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.” ಆದ್ದರಿಂದ, ಇಂಡಿಯಾ ಗೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ 1919 ರ ಅಫಘಾನ್ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ವಾಯುವ್ಯ ಗಡಿನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಸೈನಿಕರ ಹೆಸರುಗಳಿವೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ಪೋಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿದಂತೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಹೆಸರುಗಳಿಲ್ಲ.
ಮತ್ತಷ್ಟು ಹುಡುಕಿದಾಗ, ಇಂಡಿಯಾ ಗೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಲಾದ ಎಲ್ಲ ಸೈನಿಕರ ಹೆಸರಿನ ಡೇಟಾಬೇಸ್ ಅನ್ನು ‘ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ಯುದ್ಧ ಸಮಾಧಿ ಆಯೋಗ (ಸಿಡಬ್ಲ್ಯುಜಿಸಿ)’ ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ. ಅವರ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಹುಡುಕಿದಾಗ, ದೊರೆತ ಡೇಟಾಬೇಸ್ ಅನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು. ಈ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ, ಸೈನಿಕರ ಹೆಸರು, ಶ್ರೇಣಿ, ಸೇವಾ ಸಂಖ್ಯೆ, ಸಾವಿನ ದಿನಾಂಕ, ವಯಸ್ಸು, ಸಮಾಧಿ ಸೇವಾ ಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ರೆಜಿಮೆಂಟ್ ಸೇವೆಯ ದೇಶ ಮುಂತಾದ ವಿವರಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಆದರೆ ಅವನ / ಅವಳ ಧರ್ಮ ಅಥವಾ ಜಾತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ಉಲ್ಲೇಖವಿಲ್ಲ.
ಸಿಡಬ್ಲ್ಯುಜಿಸಿ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನ ‘ಸುಮಾರು’ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಮಡಿದ ಸೈನಿಕರನ್ನು ತಮ್ಮ ಮಿಲಿಟರಿ ಶ್ರೇಣಿ, ಜನಾಂಗ ಅಥವಾ ಧರ್ಮದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸಿಡಬ್ಲ್ಯುಜಿಸಿ ತಾರತಮ್ಯ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ.
ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಇಂಡಿಯಾ ಗೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ ‘ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ’ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಕೆತ್ತಲಾಗಿಲ್ಲ.
