“ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷವು ತನ್ನ ಚುನಾವಣಾ ಚಿಹ್ನೆಯಾಗಿ ಇಸ್ಲಾಂ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದೆ” ಎಂದು ಹೇಳುವ ಪೋಸ್ಟ್ ಅನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಪೋಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಕ್ಲೈಮ್ ಅನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸೋಣ.
ಕ್ಲೇಮ್: ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷವು ಚುನಾವಣಾ ಚಿಹ್ನೆಯಾಗಿ ಇಸ್ಲಾಂ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.
ಫ್ಯಾಕ್ಟ್ : ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷವು ಮೂಲತಃ ಚುನಾವಣಾ ಚಿಹ್ನೆಯಾಗಿ ‘ಕೈ’ಯನ್ನು ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ. ಇದು 1951 ರಿಂದ 1969 ರವರೆಗೆ ‘ಜೋಡಿ ಎತ್ತುಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತೊಯ್ಯುವ’ ಚಿಹ್ನೆ, 1971 ರಿಂದ 1977 ರವರೆಗೆ ‘ಹಸು-ಕರು’ ಮತ್ತು 1980 ರಿಂದ ‘ಕೈ’ (ತೆರೆದ ಅಂಗೈ) ಅನ್ನು ಬಳಸಿದೆ. ಆದರೆ, ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿಗೆ ಕೇರಳದ ಪಾಲಕ್ಕಾಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಎಮೂರ್ ಭಗವತಿ (ಹೇಮಾಂಬಿಕಾ) ಪ್ರತಿಮೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಆಕೆಯ ಸ್ನೇಹಿತ ಸೌಂದರ ಕೈಲಾಸಂ ಮೂಲಕ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಈ ದೇವಾಲಯವು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವಿಗ್ರಹಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಆಶೀರ್ವಾದವನ್ನು ನೀಡುವ ದೇವರ ಹಸ್ತಗಳೊಂದಿಗೆ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಇದು ಪಕ್ಷದ ಚುನಾವಣಾ ಚಿಹ್ನೆಯಾಗಿ ಕೈ ಚಿಹ್ನೆಯ ಆಯ್ಕೆಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. 1982 ರಲ್ಲಿ, ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಗೆದ್ದ ನಂತರ ಇಂದಿರಾಗಾಂಧಿ ಈ ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದರು ಅಂದಿನಿಂದ ಈ ಕೈ ಚಿಹ್ನೆಯು ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಂಡಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಪೋಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಕ್ಲೇಮ್ ತಪ್ಪಾಗಿದೆ.
ವೈರಲ್ ಪೋಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೈ ಚಿತ್ರದ ರಿವರ್ಸ್ ಇಮೇಜ್ ಹುಡುಕಾಟವನ್ನು ನಡೆಸಿದಾಗ, ನಾವು ಹಲವಾರು ರೀತಿಯ ಕೈ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದ್ದೇವೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ‘ಪಂಜಾ ಆಲಂ’ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಾವು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. ದೆಹಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದ ಪ್ರಕಾರ, ‘ಪಂಜಾ ಆಲಂ’ ಗಮನಾರ್ಹ ಧಾರ್ಮಿಕ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಮೊಹರಂನ ಬೆಳಗಿನ ಮೆರವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಆಲಂಗಳನ್ನು ವಿವಿಧ ಆಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ, ‘ಪಂಜ’ ಅಥವಾ ‘ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಕೈ’ ಆಕಾರವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಪವಿತ್ರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪಂಜಾ ಆಲಂನ ಐದು ಬೆರಳುಗಳು ಕೊನೆಯ ಪ್ರವಾದಿ ಹಜರತ್ ಮೊಹಮ್ಮದ್, ಹಜರತ್ ಫಾತಿಮಾ, ಹಜರತ್ ಅಲಿ, ಹಜರತ್ ಹಸನ್ ಮತ್ತು ಹಜರತ್ ಹುಸೇನ್ ಅವರನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತವೆ.
ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷದ ಚಿಹ್ನೆಯು ಈ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಪಂಜಾ ಆಲಂನಿಂದಾಗಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಈ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳಿಲ್ಲ.
ಇದಲ್ಲದೆ, ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷವು ಮೂಲತಃ ಈ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ಬಳಸಲಿಲ್ಲ. ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ, ಉದ್ಘಾಟನಾ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಗಳು 1951-52 ರಲ್ಲಿ ನಡೆದವು. ಈ ಚುನಾವಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನೆಹರು ನೇತೃತ್ವದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷವು ‘ನೊಗ ಹೊತ್ತ ಎತ್ತುಗಳ ಜೋಡಿ’ ಚಿಹ್ನೆಯೊಂದಿಗೆ ಭಾಗವಹಿಸಿತ್ತು.
1969 ರಲ್ಲಿ, ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷದೊಳಗಿನ ಆಂತರಿಕ ಘರ್ಷಣೆಗಳಿಂದಾಗಿ, ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷದ ಬಹುಪಾಲು ಸದಸ್ಯರ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿ ಅವರು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ (ಆರ್) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಹೊಸ ಪಕ್ಷವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. 1971 ರಿಂದ 1977 ರವರೆಗೆ ಇಂದಿರಾ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಥವಾ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ (ಆರ್) ಲಾಂಛನವು “ಹಸು-ಕರು” ಆಗಿತ್ತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಅದರ 153 ಸದಸ್ಯರಲ್ಲಿ 76 ಸದಸ್ಯರ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡ ನಂತರ, 1980 ರ ಚುನಾವಣೆಯ ತಯಾರಿಯಲ್ಲಿ ಹೊಸ ರಾಜಕೀಯ ಘಟಕವು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ (I) ಆಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು, ತರುವಾಯ ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿಯವರ ತೆರೆದ ತಾಳೆ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿತು.
ರಶೀದ್ ಕಿದ್ವಾಯಿ ಎಂಬ ಪತ್ರಕರ್ತ ತನ್ನ ‘24 ಅಕ್ಬರ್ ರೋಡ್‘ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನೇ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿಯವರು ಕೇರಳದ ಪಾಲಕ್ಕಾಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಎಮೂರ್ ಭಗವತಿ (ಹೇಮಾಂಬಿಕಾ) ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು, ಅಲ್ಲಿ ದೇವರನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವಿಗ್ರಹದ ಬದಲಿಗೆ ಆರಾಧಕರನ್ನು ಆಶೀರ್ವದಿಸುವ ಮೂಲಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಕೇರಳ ಕೌಮುದಿ ಎಂಬ ಮಲಯಾಳಂ ಪತ್ರಿಕೆಯ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ಮಾಜಿ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಪಿ ಎಸ್ ಕೈಲಾಸಂ ಅವರ ಪತ್ನಿ ಸೌಂದರಾ ಕೈಲಾಸಂ ಅವರು ನೆಹರೂ ಕುಟುಂಬದೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಎಮೂರು ಹೇಮಾಂಬಿಕಾ ಭಗವತಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿನ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಹಸ್ತ ಪ್ರತಿಮೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅವರು ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿಯವರಿಗೆ ತಿಳಿಸಿದರು, (ಇಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿ) ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಕಲಿಯುವುದು ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿಯವರ ಕೈ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ನಿರ್ಧಾರದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿಯವರ ನಾಯಕತ್ವದಲ್ಲಿ, ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷವು ಕೈ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ 1977 ರ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಮೀರಿಸಿ ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಹೆಚ್ಚಳವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿತು. ತರುವಾಯ, ಕೆ ಕರುಣಾಕರನ್ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ, ಇಂದಿರಾಗಾಂಧಿ ಎಮೂರು ಭಗವತಿ ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದರು.
ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷವು ತನ್ನ ಚುನಾವಣಾ ಚಿಹ್ನೆಯಾಗಿ ಇಸ್ಲಾಂ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳಿಲ್ಲ.
